To dwie podstawowe cnoty, stanowiące fundament szlachetności - podstawowego wyznacznika savoir-vivre’u, wyznaczające sposób funkcjonowania wszelkich wchodzących w jej skład cnót.
Wspaniałomyślność jest przeciwieństwem małostkowości duchowej. Człowiek małostkowy duchowo to człowiek, który jest „mały” w tym, co myśli i czuje - jest małostkowy moralnie, intelektualnie, uczuciowo, emocjonalnie i w codziennym myśleniu. Człowiek małostkowy, gdy dowie się, że jego kolega dostał podwyżkę, będzie wściekły, że to nie on ją dostał. To spowoduje jego niechęć do kolegi, która będzie motorem jego gestów, wypowiedzi czy działań. Człowiek wspaniałomyślny będzie się cieszył z powodzenia kolegi, a gdyby zrodziły się w nim zazdrość i niechęć, będzie je w sobie dusił i siebie winił za to, że tak brzydko reaguje.
Wielkoduszność jest przeciwieństwem małoduszności. Używając określenia św. Tomasza z Akwinu, człowiek małoduszny to człowiek, który „przez małość ducha usuwa się od tego, co wielkie”; to człowiek, w którego woli dominuje „lęk przed niepowodzeniem płynącym z błędnie pomniejszającej oceny własnych sił”; to człowiek „odmawiający użycia posiadanych dóbr” (człowiek, który nie chce wykorzystać swoich możliwości, predyspozycji, zdolności, umiejętności), ponieważ obawia się niepowodzenia.
W „Etyce nikomachejskiej” Arystotelesa znajdujemy też następującą charakterystykę człowieka wielkodusznego: „jego sposób odnoszenia się do bogactwa, władzy i w ogóle do powodzenia i niepowodzenia, jakikolwiek bowiem los by mu przypadł w udziale, będzie pełen umiarkowania i nie będzie człowiek taki ani zbytnio cieszył się powodzeniem, ani zbytnio martwił niepowodzeniem”; „musi dbać więcej o prawdę niż o pozory i mówić oraz postępować otwarcie”; „nie jest mściwy, cechuje go umiejętność puszczania krzywd w niepamięć”; „nie jest plotkarzem; nie będzie opowiadał ani o sobie, ani o innych, ponieważ nie zależy mu na tym, by go chwalono, ani na tym, by innych ganiono”; „nie jest skłonny do skarg ani do próśb, gdy idzie o rzeczy niedające się zmienić lub mało ważne, bo takie ustosunkowanie się do tych rzeczy jest cechą człowieka, któremu na nich bardzo zależy. Skłania się natomiast do posiadania rzeczy raczej pięknych, a nie przynoszących pożytek i korzyść”.

www.savoir-vivre.com.pl