Wydarzenie zorganizowała Katolicka Agencja Informacyjna przy współpracy z Uniwersytetem Kard. Stefana Wyszyńskiego. Konferencja odbywa się do Domu Arcybiskupów Warszawskich.

Bp Jarecki przypomniał, że w swoim nauczaniu społecznym Kościół mówi o dwóch aspektach polityki. Pierwszy, bardziej związany jest z ogólnie rozumianą kulturą, oraz odwoływaniem się do świata wartości i zasad. W tym wymiarze polityki ma prawo uczestniczyć cały Kościół, także Kościół hierarchiczny. Drugi wymiar to praxis polityczna, aktywność partyjna i instytucjonalna związana z kształtowaniem rzeczywistości społecznej w różnych jej wymiarach – od społeczności lokalnych do państwa. Ten wymiar polityki, wskazał prelegent, jest zarezerwowana dla ludzi świeckich, bowiem jest to polityka partyjna.

Duchowny wyraził opinię, że spotykana w przestrzeni publicznej krytyka konkordatu spowodowana jest bardziej nierespektowaniem nauki Kościoła odnośnie do relacji Kościół – polityka, niż konkretnymi zapisami konkordatowymi.

Nierespektowanie tej nauki tworzy wrogi Kościołowi klimat, ponadto “prowadzi też do konfuzji wśród katolików świeckich, nawet tych najbardziej zaangażowanych w życie Kościoła” - stwierdził bp Jarecki. Dodał, że “prowadzi to także do krytyki hierarchii, często zasłużonej, i do niepotrzebnych podziałów w Kościele”.

Biskup stwierdził, że separacja, czy rozłam między kulturą polityczną a praktyką polityczną prowadzi nieubłaganie do kryzysu polityki jako takiej. Prz czym równie niebezpieczną tendencją jest zaangażowanie Kościoła instytucjonalnego, Kościoła hierarchicznego w praxis polityczną - wskazał bp Jarecki.

Duchowny przestrzegł, że w związku z tym błędem byłoby utożsamianie przez Kościół instytucjonalny z jedną formacją polityczną, choćby ona w swoim programie była najbliższą antropologii chrześcijańskiej czy wskazaniom nauki społecznej Kościoła.

“Kościół nie ma i nie życzy sobie mieć swojej reprezentacji politycznej. Nie powinien także godzić się na włączenie polityki w służbę własnych interesów czy ukierunkowywać ją na apostolstwo i ewangelizację. Nie szuka też w polityce swego obrońcy - podkreślił prelegent.

“Gdyby do tego dochodziło, co nieraz spotykamy także w naszej ojczyźnie, Kościół ograniczałby się w swojej misji - powiedział bp Jarecki. - Nie byłby wolny, by wypełniać swoją uniwersalną misję jednania każdego człowieka z Bogiem i wszystkich ludzi między sobą. W pewnym sensie byłoby to auto zniewolenie Kościoła w jego misji, która jest misją uniwersalnego jednania” - przypomniał duchowny.

Ekspert w dziedzinie katolickiej nauki społecznej stwierdził, że Kościół ma spełniać rolę krytycznego sumienia społeczeństwa. “Spójność względem wartości ewangelicznych staje się sprawdzianem trafności określonego programu i wyborów, podejmowanych przez polityków na ich świecki i odpowiedzialny sposób” - zaznaczył.

Bp Jarecki wskazał też na niezbędność uznania przez Kościół świeckości polityki. Za Soborem przypomniał, że świeckość rzeczywistości ziemskich, do których należy polityka, polega na tym, że z woli Stwórcy rzeczywistości te mają swoją ontologiczną spoistość, cele, prawa, własne narzędzia wpisane w ich naturę i nie pochodzące od porządku nadprzyrodzonego.

“Świeckość polityki oznacza także, że z wiary nie można wyprowadzić bezpośrednio modelu społeczeństwa, rządu, partii politycznej. Świeckość polityki wyklucza także, by służyła ona innym celom niż dobru wspólnoty politycznej” - wskazał prelegent. Przestrzegł zarówno przed włączaniem polityki w służbę interesom Kościoła, bo byłby to klerykalizm jak i przed ukierunkowywaniem polityki na na apostolat i ewangelizację, a więc konfesjonalizmem.

Zdaniem bp. Jareckiego trzeba upowszechniać naukę społeczną Kościoła na temat polityki, niezbędny podział ról między świeckimi a duchownymi i Kościołem instytucjonalnym. Trzeba też właściwie rozumieć świeckość polityki oraz kryteria jej uprawiania w stylu chrześcijańskim a także formować ku takiemu zaangażowaniu przygotowanych do aktywności politycznej wiernych świeckich.

W konferencję „Relacje państwo-Kościół jakich potrzebuje dziś Polska. Ile autonomii, ile współpracy?" uczestniczyli m.in. kard. Kazimierz Nycz, abp Stanisław Gądecki i prof. Hanna Suchocka, prof. UW Paweł Borecki i Dominika Wielowieyska.

Wydarzenie zorganizowała Katolicka Agencja Informacyjna we współpracy z Instytutem Nauk o Polityce i Administracji Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.