Już niebawem - 29 września oraz 2 października - w liturgii Kościoła czcić będziemy aniołów. Warto więc przypomnieć sobie, co mówi o nich Pismo Święte, i w jaki sposób Kościół oddaje im cześć.
Według Listu do Hebrajczyków aniołowie są „duchami przeznaczonymi do usług, posłanymi na pomoc starającym się posiąść zbawienie” (1, 14). Choć wymykają się spod naszego zwykłego poznania, ich istnienie nigdy nie podlega w Biblii wątpliwości. Gdy z biegiem roku Kościół odsłania tajemnice zbawienia dokonanego przez Chrystusa, na każdym z tych etapów odnajdujemy obecność aniołów.
Nim usłyszymy ich, zwiastujących pasterzom narodzenie Zbawiciela i śpiewających „Chwała na wysokości Bogu, a na ziemi pokój ludziom Jego upodobania”, zauważamy ich obecność w okresie Adwentu: w zwiastowaniu Zachariaszowi poczęcia Jana Chrzciciela, w pozdrowieniu Maryi i zwiastowaniu Jej woli Najwyższego, oraz w upewnieniu Józefa, męża Maryi, że „z Ducha Świętego jest to, co się w Niej poczęło” (Mt 1, 20).
Ewangelia z Mszy o północy jest osnową dla tekstów Liturgii Godzin w dzień Bożego Narodzenia. Śpiew aniołów słyszy się w sposób specjalny w hymnach oficjum, np. w hymnie z Jutrzni: „Niech się raduje chór niebieski i aniołowie niech śpiewają Bogu”, a także w antyfonach i w śpiewie kolęd (Anioł pasterzom mówił).
W Niedzielę po Bożym Narodzeniu (rok „A”) Ewangelia mówi o ukazaniu się anioła św. Józefowi: nakazuje mu ucieczkę do Egiptu, wraz z Maryją i Dzieckiem, a po śmierci Heroda - powrót do Nazaretu.
Podobnie, nim usłyszymy aniołów zwiastujących trzem kobietom zmartwychwstanie Jezusa, spotkamy się z nimi dwa razy: przede wszystkim w I Niedzielę Wielkiego Postu: „zbliżyli się aniołowie i służyli Mu” (Mt 4, 11), a następnie w Niedzielę Palmową Męki Pańskiej (rok „C”): Ewangelia św. Łukasza mówi wówczas o aniele umacniającym Jezusa podczas agonii w Ogrójcu.
Każdy z Ewangelistów świadczy, że aniołowie byli zwiastunami zmartwychwstania. U św. Mateusza (28, 2) czytamy: „I oto nagle ziemia zadrżała silnie. Anioł Pański zstąpił z nieba”. Marek relacjonuje: gdy niewiasty „weszły do grobowca i zobaczyły młodzieńca siedzącego z prawej strony w białej szacie, osłupiały z przerażenia” (16, 5). Łukasz podaje: „Wszedłszy zaś do środka, nie znalazły ciała Pana Jezusa. I kiedy z tego powodu nie wiedziały, co robić, oto dwaj mężczyźni w lśniących szatach stanęli obok nich” (24, 4). Podobnie o spotkaniu niewiast z dwoma aniołami informuje Jan: „Maria Magdalena (...) zobaczyła dwóch aniołów okrytych bielą, którzy siedzieli tam, gdzie było złożone ciało Jezusa” (20, 12).
Na podstawie Ewangelii św. Łukasza i św. Jana, opowiadającej o trzech niewiastach, które w wielkanocny poranek, niosąc wonne olejki, udały się do grobu, aby namaścić ciało Jezusa, powstała jedna z najstarszych (jeśli nie najstarsza), polska pieśń wielkanocna: „Chrystus zmartwychwstan jest”. Jej tekst odnaleziono na marginesie płockiej księgi liturgicznej z 1365 r. Ta pieśń głosi: „Gdy nad grobem stały, rzekł im anioł biały: Nie bójcie się dziewice, ujrzycie Boże lice. Alleluja”.
Przy współudziale aniołów otwieramy uroczystość Zmartwychwstania Pańskiego. Diakon (kapłan) śpiewający Orędzie Paschalne podczas obrzędów Wielkiej Soboty kieruje do aniołów wezwanie do radości: „Weselcie się już zastępy aniołów w niebie”. Aniołowie są obecni także podczas uroczystości Wniebowstąpienia Pańskiego. Do wpatrujących się w niebo uczniów Chrystusa aniołowie mówią: „Mężowie Galilejscy, dlaczego stoicie z oczami utkwionymi w niebo? Jak widzieliście Go wstępującego w niebo, tak przyjdzie w chwale. Alleluja” (śpiew rozpoczynający Mszę św.). Te słowa powtórzą się także w tekście pierwszego czytania, niosąc w podwójny niejako sposób nadzieję aktualnym uczestnikom uroczystości.
Czas Kościoła (okres zwykły w ciągu roku), naznaczony głoszeniem Dobrej Nowiny wszystkim narodom, przywodzi na myśl powrót Pana na ziemię przy końcu czasów. Wówczas także będą obecni aniołowie: „Kiedy Syn Człowieczy przyjdzie w chwale, w otoczeniu wszystkich aniołów swoich, zasiądzie na tronie chwały” (Mt 25, 31). Ten tekst jest czytany w roku Mateusza, w uroczystość Chrystusa Króla, czyli w ostatnią niedzielę roku kościelnego.
We Mszy św. z uroczystości Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w wersecie przed Ewangelią śpiewamy: „Maryja została wzięta do nieba, radują się zastępy aniołów”. Ona jest przecież Panią aniołów, jak śpiewamy w antyfonie: „Witaj Królowo nieba, witaj Pani aniołów”. Taką pozycję Matki Bożej potwierdza responsorium z II Nieszporów tejże uroczystości: „Maryja Dziewica została wyniesiona ponad chóry aniołów”. Liturgia była natchnieniem artystów, którzy malując sceny Wniebowzięcia, przedstawiali Maryję Pannę wstępującą do nieba w gronie anielskim.
Wspomniane wyżej obchody, jak i dwa najbliższe (święto Archaniołów - Michała, Gabriela, Rafała - 29 września oraz wspomnienie Aniołów Stróżów - 2 października), poświęcone w szczególny sposób czci aniołów, potwierdzają prawdę słów prefacji o aniołach: „Przez wspaniałość świata niewidzialnych duchów poznajemy, jak jesteś (Boże) niezmierzony i godny miłości ponad całe stworzenie”.