Reklama

Kościół w dziejach Rzeszowa

Świątynie na staroniwie (1)

Niedziela rzeszowska 6/2005

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Po zachodniej stronie Rzeszowa, na terenach Osiedla Staroniwa - obecnie stanowiącego część terytorium miasta, a do 1952 r. odrębną wieś - położone są trzy obiekty sakralne, związane z istniejącym tam od 1975 r. samodzielnym ośrodkiem duszpasterskim. Wcześniej osiedle to wchodziło w skład innych parafii. Najpierw przez wiele stuleci stanowiło część rzeszowskiej parafii farnej, a od 1949 r. - część parafii pw. Chrystusa Króla.
Rozwój Rzeszowa, dokonujący się w drugiej połowie XX w., pociągnął za sobą potrzebę tworzenia nowych, liczebnie mniejszych ośrodków duszpasterskich, które odciążyłyby istniejące wówczas wielkie parafie miejskie, liczące niekiedy nawet po kilkadziesiąt tysięcy wiernych. Okres PRL-u nie sprzyjał jednak realizacji tych zadań. W tej sytuacji strona kościelna zmuszona była prowadzić politykę faktów dokonanych, czyli tworzenia nowych parafii bez zgody władz państwowych. Metoda ta zastosowana została przy powstaniu parafii na Staroniwie. Pomocną okazała się istniejąca tam od ok. 1880 r. niewielka kaplica, o wymiarach 6 x 4 m, wzniesiona przez Marcina i Katarzynę Kloców. Przez wiele dziesiątków lat służyła jako miejsce kultu prywatnego; Msze św. sprawowano tam sporadycznie. Sytuacja zmieniła się na początku lat 70-tych XX w., kiedy duszpasterze parafii pw. Chrystusa Króla zaczęli w niej regularnie sprawować służbę Bożą. Co więcej, w 1973 r. do opieki duszpasterskiej nad Staroniwą oddelegowany został jeden z jej wikariuszy - ks. Mieczysław Szela.
W związku z tym, że niewielka kaplica nie mogła pomieścić wszystkich wiernych pragnących uczestniczyć w Mszy św., kapłan ten, jesienią 1973 r., wybudował przy kaplicy niewielką przybudówkę. Władze administracyjne ostro zareagowały na tę „samowolę budowlaną”. Zastosowały szeroki wachlarz kar urzędowych - od przesłuchań i procesów począwszy na aresztowaniu kończąc. Okazał się on skuteczny. Zastraszeni mieszkańcy Staroniwy wykonali wydany przez władze nakaz rozbiórki zadaszenia. Ks. Szeli władze wytoczyły proces sądowy i skazały na sześć miesięcy aresztu w zawieszeniu na cztery lata, oraz zapłacenie grzywny w wysokości 12 tys. złotych. Rok później ks. Józef Sondej, proboszcz parafii, uzyskał zezwolenie na budowę przydachu w wymiarach 9, 8 x 7 m. Niezwłocznie wykorzystano je i najpierw wybudowano przydach, a następnie - wykraczając poza zgodę władz - wzniesiono prowizoryczne ścianki z płyty pilśniowej. W ten sposób powstała większa kaplica, przez wiele lat służąca katolikom ze Staroniwy jako tymczasowy kościół. Została ona poświęcona pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny (25 maja 1975 r.) przez ordynariusza przemyskiego bp. Ignacego Tokarczuka. 1 lipca 1975 r. - przy niej właśnie - erygowano parafię, której pierwszym proboszczem został ks. Szela. Kaplica ta posiadała m. in. niewielki drewniany ołtarz, tabernakulum oraz kilka prowizorycznych ławek.
Usytuowanie przy kaplicy centrum nowej parafii traktowane było oczywiście jako rozwiązanie tymczasowe. Przed nową wspólnotą parafialną stało więc zadanie budowy właściwej świątyni. Czekano na sposobny ku temu czas. Wcześniej jednak dwie parafianki, Stefania i Anna Paja, dostrzegając potrzebę budowy większego kościoła, postanowiły ofiarować na ten cel wznoszony przez siebie jednopiętrowy, murowany dom. Pomysł ten przedstawiły ks. Sondejowi. Ten zaakceptował go. Przy jego wsparciu kontynuowano prace budowlane, uwzględniając już przeznaczenie budynku. O sprawie wkrótce dowiedzieli się funkcjonariusze Służby Bezpieczeństwa. Chcąc zapobiec zajęciu przez nich wznoszonego obiektu bp Tokarczuk zarządził poświęcenie nieukończonego jeszcze kościoła. Aktu tego dokonał 27 maja 1979 r. przemyski biskup pomocniczy Tadeusz Błaszkiewicz. Prace wykończeniowe zrealizowano dopiero po tym fakcie. Świątynia ta nosi wezwanie Matki Bożej Fatimskiej.
Obiekt ma wymiary 22 x 12 m. Jest budowlą dwupoziomową. W poziomie dolnym zlokalizowano zaplecze duszpasterskie, zaś w górnym - miejsce sakralne. Kościół jest jednonawowy, halowy, z obszerną wnęką po lewej stronie. Na ścianie głównej prezbiterium umieszczono tabernakulum, a nad nim krzyż. Po lewej stronie prezbiterium znajduje się figura Matki Bożej Fatimskiej, przywieziona z Fatimy przez drugiego proboszcza parafii, ks. Mariana Przewrockiego. We wnęce na ścianie głównej umieszczono zabytkowy, XVII-wieczny obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem, pochodzący z dawnego kościoła parafialnego w Czudcu.

CDN.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2005-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

UE/ Unia Europejska rozpoczęła negocjacje akcesyjne z Ukrainą

2024-06-25 18:41

[ TEMATY ]

Unia Europejska

Ukraina

Adobe Stock

Unia Europejska we wtorek w Luksemburgu zainaugurowała negocjacje akcesyjne z Ukrainą. "To kamień milowy w naszych stosunkach" - zadeklarowała w imieniu UE szefowa MSZ Belgii Hadja Lahbib. "Potwierdzamy przystąpienie do rozmów akcesyjnych" - powiedziała wicepremierka Olha Stefaniszyna reprezentująca Ukrainę.

Ministerka spraw zagranicznych Belgii, która obecnie sprawuje przewodnictwo w UE, podkreśliła, że proces rozszerzenia jest geostrategiczną inwestycją w pokój, bezpieczeństwo, stabilność i dobrobyt. Dodała, że UE docenia determinację Ukrainy w realizacji programu reform UE, zwłaszcza w kontekście rosyjskiej agresji, i oczekuje zaangażowania we wdrażanie kolejnych reform.

CZYTAJ DALEJ

Watykański dyplomata: prostytucja nigdy nie powinna być postrzegana jako "godna" praca

2024-06-25 11:40

[ TEMATY ]

Watykan

Karol Porwich/Niedziela

Stały obserwator Stolicy Apostolskiej przy Biurze Narodów Zjednoczonych i Instytucji Specjalistycznych w Genewie podczas 56. regularnego spotkania Rady Praw Człowieka ONZ zdecydowanie potępił wykorzystywanie kobiet i dziewcząt poprzez prostytucję. „Prostytucja jest poważnym naruszeniem ludzkiej godności i podstawowych praw człowieka” - powiedział w arcybiskup Ettore Balestrero.

Przedstawiciel Stolicy Apostolskiej sprzeciwił się w szczególności trywializowaniu tego zjawiska jako tzw. „pracy seksualnej”. "Prostytucja nigdy nie powinna być postrzegana jako `godna` praca" - powiedział abp Balestrero, wyjaśniając stanowisko Kościoła. Jest to raczej nadużycie kosztem głównie kobiet i dziewcząt, które znajdują się w sytuacji ubóstwa i wielkiej bezbronności i wierzą, że nie mają innych możliwości. "Ci, którzy wykorzystują takie ofiary, tacy jak syndykaty przestępcze, handlarze ludźmi i inni, tragicznie traktują te kobiety jedynie jako niewyczerpane źródło nielegalnego i haniebnego zysku" - podkreślił abp Balestrero.

CZYTAJ DALEJ

Papież polecił wybudowanie elektrowni agrowoltaicznej. Mówi o "przeciwdziałaniu globalnemu ociepleniu"

2024-06-26 14:13

[ TEMATY ]

papież Franciszek

PAP/EPA/ANGELO CARCONI

Ojciec Święty powierzył przewodniczącemu Gubernatoratu Państwa Watykańskiego i przewodniczącemu Administracji Dóbr Stolicy Apostolskiej zadanie budowy elektrowni agrowoltanicznej na eksterytorialnym obszarze Santa Maria di Galeria. Ma ona zapewnić nie tylko zasilanie istniejącej tam stacji radiowej, ale także całkowite zaopatrzenie w energię Państwa Watykańskiego. Postanowienia te zawarte są w opublikowanym dziś Liście apostolskim w formie „Motu Proprio” „Fratello Sole” (Brat Słońce).

Franciszek przypomina, iż w encyklice „Laudato si'” wezwał całą ludzkość do uświadomienia sobie potrzeby wprowadzenia zmian w stylu życia, produkcji i konsumpcji, aby przeciwdziałać globalnemu ociepleniu, którego jedną z głównych przyczyn jest wszechobecne stosowanie paliw kopalnych. Ponadto 6 lipca 2022 r. Stolica Apostolska przystąpiła do Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu. Papież wskazuje na konieczność zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych do atmosfery i dążenie do neutralności klimatycznej. Wyraża przekonanie, że ludzkość ma do dyspozycji środki technologiczne, aby stawić czoła tej transformacji środowiskowej i jej zgubnym konsekwencjom etycznym, społecznym, gospodarczym i politycznym, a wśród nich energia słoneczna odgrywa kluczową rolę.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję