Na liście znajduje się również: bazylika prymasowska pw. Wniebowzięcia NMP i św. Wojciecha w Gnieźnie, Ostrów Lednicki, zespół dawnego opactwa cysterskiego w Lądzie n. Wartą oraz rezerwat archeologiczny w Biskupinie.

Cała lista, prowadzona od 1994 r. liczy obecnie 91 obiektów, a będzie ich jeszcze więcej, wolą prezydenta RP Andrzeja Dudy jest bowiem, aby z okazji obchodzonej w tym roku 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości, Pomnikami historii ustanowionych zostało sto polskich zabytków.

Dziesięć nowych miejsc, wśród których znajduje się Strzelno, dołączyło oficjalnie do grona Pomników Historii w piątek 19 kwietnia. Stosowne rozporządzenia wręczył w Pałacu Prezydenckim prezydent Andrzej Duda. Zwracając się do delegacji reprezentujących wyróżnione zabytki dziękował za opiekę nad „piękną, zabytkową substancją, nad tymi wielki świadectwami naszej historii, nad tymi wielkimi świadectwami naszych dziejów, czy w ogóle dziejów tych części dzisiejszej Polski, bo przecież nie wszystkie z tych obiektów były zbudowane polskimi rękami”.

Rozporządzenie dotyczące dawnego zespołu klasztornego norbertanek w Strzelnie odebrał z rąk Prezydenta RP kustosz miejsca i proboszcz miejscowej parafii pw. Świętej Trójcy w Strzelnie ks. kan. Otton Szymków.

Obok Strzelna na tegoroczne liście Pomników Historii znalazły się: Twierdza Wisłoujście w Gdańsku, zespół dworsko-parkowy w Koszutach, zespół zamkowo-parkowy w Krasiczynie, zespół katedralno-zamkowy w Kwidzyniu, zamek biskupów warmińskich w Lidzbarku Warmińskim, Wzgórze Tumskie w Płocku, zespół pałacowy z ogrodem i parkiem w Rogalinie, sanktuarium w Świętej Lipce oraz ruiny zamku krzyżackiego w Ujeździe.

Pomnik historii to jedna z pięciu form ochrony zabytków wymienionych w ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z 2003 roku. Terminem tym określa się zabytek nieruchomy o szczególnym znaczeniu dla kultury naszego kraju. Rangę pomnika historii podkreśla fakt, że jest on ustanawiany przez Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej specjalnym rozporządzeniem na wniosek Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W treści prezydenckiego rozporządzenia wyszczególnia się cechy danego zabytku świadczące o jego najwyższej wartości, określa się precyzyjnie jego granice i zamieszcza schematyczną mapkę obiektu. 

Zespół dawnego klasztoru Norbertanek w Strzelnie, z kościołem pw. św. Prokopa, kościołem pw. Świętej Trójcy, klasztorem oraz dworem prepozytów (obecną plebanią), stanowi unikatowy w skali ogólnopolskiej zespół zabytkowy o wyjątkowej wartości artystycznej i historycznej. Strzelno było siedzibą jednego z najstarszych żeńskich zgromadzeń zakonnych w Polsce i dziś jest najlepiej zachowanym przykładem, a zarazem podstawowym źródłem wiedzy, na temat budownictwa zgromadzenia premonstratensów w naszym kraju. Przyjmuje się, że klasztor został założony w latach 80. XII wieku. Również w 4. ćwierćwieczu XII wieku miały zostać zbudowane oba romańskie kościoły, które pomimo burzliwych dziejów zachowały autentyczność i integralność substancji zabytkowej.

W kościele pw. Świętej Trójcy, który przy stosunkowo niewielkich rozmiarach reprezentuje wyjątkowo bogaty program przestrzenny, dokonane przebudowy nie naruszyły zasadniczej struktury pierwotnej świątyni. Warto przy tym podkreślić, że wyjątkowy na gruncie polskim układ prezbiterium jest prawdopodobnie odniesieniem do francuskich kościołów grupy kluniackiej.

Bezcenną wartość posiadają elementy romańskiej dekoracji rzeźbiarskiej – kolumny oraz tympanony. To właśnie w Strzelnie znajduje się nie tylko najliczniejszy, ale także najbardziej oryginalny zespół rzeźby romańskiej na terenie naszego kraju. Dekorowane wizerunkami Cnót i Przywar kolumny, stawiają założenie wśród najważniejszych miejsc w historii sztuki polskiego średniowiecza. Unikatowe na tle Europy dzieła, wyróżnia wysoka jakość artystyczna oraz pozbawiony analogii program ikonograficzny.

Nigdzie indziej w Polsce nie zachowała się też in situ taka ilość romańskich rzeźbionych tympanonów związanych z jednym miejscem (trzy, czwarty to rekonstrukcja tympanonu zniszczonego w 1945 roku).

Wzgórze klasztorne na trwałe wpisane jest w krajobraz historyczny i duchowy Kujaw oraz Polski. Przez siedem wieków norbertanki strzeleńskie kontynuowały nie tylko tradycję swego zgromadzenia, ale także gromadziły i chroniły dzieła sztuki sakralnej o znacznej wartości historycznej i artystycznej. Wagę założenia podkreślają – silnie utrwalone w lokalnej tradycji - jego związki z rodem Duninów: Jan Długosz przypisywał palatynowi księcia Bolesława Krzywoustego, wojewodzie Piotrowi Włostowicowi fundację kościoła w Strzelnie (pw. św. Krzyża i Najświętszej Marii Panny), natomiast Zgromadzenie Sióstr Kanoniczek Regularnych Zakonu Premonstratensów sprowadził na Kujawy zapewne wnuk Włostowica Piotr Wszeborowic, wojewoda kujawski z nadania księcia Mieszka Starego. Przez wiele kolejnych lat norbertanki cieszyły się przywilejami i nadaniami z rąk biskupów kujawskich, możnowładców, książąt oraz polskich królów.