Reklama

W wolnej chwili

Temat tygodnia

Przemienienie Pańskie w sztuce

Niedziela płocka 31/2003

[ TEMATY ]

sztuka

Graziako

„Przemienienie Pańskie” (XVII wiek)/Fot. Graziako

„Przemienienie Pańskie” (XVII wiek)/Fot. Graziako

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W wielu kościołach naszej diecezji znajdziemy w ołtarzach obrazy Przemienienia Pańskiego. Pierwowzór tego dzieła wykonany został w pracowni Rafaela - wybitnego malarza renesansu. Obraz namalowano farbami olejnymi na drewnie w latach 1518-20. Obecnie znajduje się on w Pinakotece Watykańskiej. W ostatnich latach życia (Rafael umarł w wieku 37 lat w 1520 r.) artysta malował dzieła dynamiczne. Zgodnie z opisem Ewangelistów na obrazie widzimy unoszącego się Chrystusa z rozłożonymi rękoma, w białej szacie, a obok Mojżesza, trzymającego tablice przykazań, i Eliasza. Obydwu Prorokom, symbolizującym Stare Przymierze, Bóg się wcześniej objawiał - Eliaszowi w delikatnym powiewie wiatru, Mojżeszowi w obłoku na Górze Synaj.

Poniżej widzimy trzech Apostołów: Piotra, który przysłaniając oczy spogląda na Przemienionego Jezusa, z prawej strony Jana - umiłowanego i najmłodszego ucznia, według tradycji przedstawiano go bez brody, i Jakuba - pierwszego męczennika za wiarę. Uczniów tych wybrał sam Jezus. Tylko oni byli świadkami wskrzeszenia córki Jaira i konania w Ogrójcu. Uczniowie są przestraszeni. Tak przedstawił tę scenę - jakby na prośbę samego Piotra - św. Marek. W kompozycji obrazu możemy wyróżnić dwie części: górną, najczęściej powtarzaną w kościołach, którą namalował Rafael, i dolną stanowiącą ilustrację uzdrowienia paralityka, powstałą w warsztacie artysty. Grupa osób poniżej jest obrazową kontynuacją Ewangelii Markowej (9, 14-29). Samo Przemienienie dokonało się na górze, która jest symbolem trudu i wysiłku, odosobnienia, miejscem łączenia się nieba z ziemią i - co najważniejsze - miejscem obecności Boga.

Znacznie częściej sceny ilustrujące Przemienienie Pańskie, zarówno w mozaikach, jak i ikonach, przedstawiano w sztuce chrześcijańskiego Wschodu. Od VI w. uroczystość ta należała do dwunastu najważniejszych świąt kościelnych. W miejscu męczeńskiej śmierci św. Apolinarego, na przedmieściach Rawenny, stolicy zachodniej części Imperium Bizantyńskiego, wybudowano bazylikę. Ozdobiono ją ok. 542 r. mozaikami. W absydzie umieszczono m.in. krzyż wskazujący na Chrystusa, po bokach umieszczono postacie Eliasza i Mojżesza, poniżej trzy owieczki symbolizowały Apostołów.
Zgodnie z sugestiami teologów, artyści łączyli w cyklach obrazy Przemienienia z Chrztem Chrystusa - w obydwu wypadkach objawiła się boska godność Chrystusa, a z nieba dał się słyszeć głos: "To jest mój Syn umiłowany, Jego słuchajcie" (Mk 9, 7). Wydarzenie na Górze Przemienienia odnoszono również do Zmartwychwstania, opisano je pomiędzy zapowiedziami męki Chrystusa. "Jednocześnie sam Jezus przykazał [Apostołom], aby nikomu nie rozpowiadali o tym, co widzieli, zanim Syn Człowieczy nie powstanie z martwych" (Mk 9, 9). Przemienienie miało umocnić wiarę uczniów. Przemienionego Chrystusa jako następcę wielkich proroków Starego Testamentu ukazał Duccio die Buonisegna (ok. 1260-1318). W cyklu obrazów szaty Chrystusa z Przemienienia, są tymi samymi, jakie występują po Zmartwychwstaniu i przy Wniebowstąpieniu, zatem jasność ubioru oddano tu, nawiązując do przemienionego - Zmartwychwstałego Chrystusa.
Góra Przemienienia to góra modlitwy, bojaźni pomieszanej z radością. To spojrzenie w inny wymiar świata, to chwila, która daje siły do zniesienia trudów i nadaje sens życia.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Sztuka życia

Mówiono, że ma serce równie wielkie jak on sam. Aktor legenda, aktor symbol. Kojarzony głównie z rolą Janosika, a wcześniej z młodym Nowowiejskim z „Pana Wołodyjowskiego” czy Malutkim z „Kolumbów”

Marek Perepeczko. Właśnie mija 10 lat od jego śmierci. Zapewne niewiele osób wie, że w ostatnich latach życia, przed swoim nagłym odejściem, związany był z Częstochową. Tutaj pełnił przez 6 lat funkcję dyrektora Teatru im. Adama Mickiewicza. Tutaj, w reprezentacyjnej III Alei, stoi dedykowana aktorowi ławeczka. O aktorze tej klasy wie się zazwyczaj sporo, nawet ci, którzy nie interesują się filmem czy teatrem, rozpoznają charakterystyczną sylwetkę Janosika czy późniejszą komendanta z „13 Posterunku”.

CZYTAJ DALEJ

Litania nie tylko na maj

Niedziela Ogólnopolska 19/2021, str. 14-15

[ TEMATY ]

litania

Karol Porwich/Niedziela

Jak powstały i skąd pochodzą wezwania Litanii Loretańskiej? Niektóre z nich wydają się bardzo tajemnicze: „Wieżo z kości słoniowej”, „Arko przymierza”, „Gwiazdo zaranna”…

Za nami już pierwsze dni maja – miesiąca poświęconego w szczególny sposób Dziewicy Maryi. To czas maryjnych nabożeństw, podczas których nie tylko w świątyniach, ale i przy kapliczkach lub przydrożnych figurach rozbrzmiewa Litania do Najświętszej Maryi Panny, popularnie nazywana Litanią Loretańską. Wielu z nas, także czytelników Niedzieli, pyta: jak powstały wezwania tej litanii? Jaka jest jej historia i co kryje się w niekiedy tajemniczo brzmiących określeniach, takich jak: „Domie złoty” czy „Wieżo z kości słoniowej”?

CZYTAJ DALEJ

Teologia? Czy warto ją studiować?

2024-05-14 19:00

[ TEMATY ]

archidiecezja łódzka

Karol Porwich/Niedziela

W Instytucie Teologicznym w Łodzi, uczelni afiliowanej do Akademii Katolickiej w Warszawie, studiują studenci motywowani potrzebą pogłębienia swojej wiedzy i wiary w Boga, nie wykluczając możliwości przyszłej pracy nauczyciela religii.

CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję