Do Brodnicy franciszkanie przybyli w 1752 r. za przyczyną fundacji starosty brodnickiego Józefa Pląskowskiego, którą już 15 listopada 1751 r. potwierdził król August III, a bp chełmiński Wojciech Leski 27 stycznia 1752 r. wydał dekret erygujący klasztor. 1 sierpnia 1762 r. kościół św. Franciszka z Asyżu został poświęcony. Dziesięć lat później ukończono budowę klasztoru. W 1831 r. został sprofanowany przez żołnierza pruskiego. Ponowna konsekracja miała miejsce 3 sierpnia 1831 r. Nadano wówczas nowy tytuł świątyni: Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny. Klasztor, po kasacie zakonu, do 1945 r. pełnił różne funkcje: szpitali, więzienia, kaplicy cmentarnej oraz kościoła garnizonowego. Bracia odzyskali kościół w 1947 r. W 1978 r. na mocy dekretu bp. chełmińskiego Bernarda Czaplińskiego powstała w tym miejscu nowa parafia w Brodnicy.

Po 190 latach

Parafia Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny oraz sanktuarium św. Antoniego z Padwy przeżywały 1 sierpnia uroczystość 190. rocznicy ponownej konsekracji świątyni. Mszy św. przewodniczył biskup toruński Wiesław Śmigiel. Proboszcz parafii i kustosz sanktuarium o. Augustyn Zygmunt, franciszkanin, na wstępie przestawił rys historyczny miejsca oraz wydarzenia sprzed 190 lat.

W homilii bp Wiesław zwrócił uwagę na kościół, jako miejsce poszukiwania pokarmu na życie wieczne, ponieważ głodu duchowego, głodu Pana Boga, nie można niczym zastąpić. Zachęcił do otwarcia się na słowo Jezusa Chrystusa, dobro, czas, modlitwę, które pozwalają zachować pokój. – Takie pragnienie spotkania Pana Boga motywuje człowieka do budowy świątyni jako „namiotu spotkania”, w której znajdujemy wytchnienie i czerpiemy siły – mówił. Nawiązując do bogatej historii tego miejsca podkreślił jednocześnie, że „parafia powinna być miejscem schronienia dla ludzi poranionych, dawniej na ciele, a dziś duchowo”. – Tutaj mamy czuć się święci – podkreślił bp Śmigiel i zwrócił także uwagę na potrzebę nie tylko dbania o wymiar materialny kościołów (szczególnie zabytkowych), ale także jako na miejsce przepełnione wiarą ludzi. Na koniec podkreślając, że nasza obecność i wiara są wyznacznikami piękna świątyń, wezwał do modlitwy o ten szczególny dar wiary i zabieganie o jej rozwój. I zaapelował: – Zróbmy wszystko, aby gdy Chrystus powróci i przyjdzie do nas, znalazł w nas wiarę.

Zawierzamy Ci, Maryjo

Przed Najświętszym Sakramentem proboszcz parafii oraz przedstawicielka parafian zawierzyli całą wspólnotę, wypowiadając słowa Aktu poświęcenia się Niepokalanemu Sercu Maryi w jedności z Sercem Jezusa. Przez ręce Maryi i Jej Niepokalane Serce oddali się w duchową niewolę Jezusowi: „Chcę odtąd czynić z Tobą, przez Ciebie i dla Ciebie. Spraw, by moje serce, rodzina, parafia, Ojczyzna, stały się rzeczywistym królestwem Twoim Twojego Syna”. Podkreślano także, że nauki rekolekcyjne w poprzedzającym czasie pozwoliły na świadome, z głęboką wiarą, dokonanie tego aktu.

Procesja eucharystyczna zakończyła uroczystości w sanktuarium św. Antoniego, patrona Brodnicy.