Każdy, kto choćby raz w życiu zawędrował na Święty Krzyż, do najstarszego sanktuarium w Polsce, zapamiętał z pewnością to piękne miejsce nie tylko z powodu przejmującej i bardzo burzliwej historii dawnego klasztoru benedyktynów, ale przede wszystkim z powodu bezcennych relikwii Krzyża Świętego, które od setek lat są przechowywane właśnie tam, w sercu Gór Świętokrzyskich.
Według legendarnego podania, uwiecznionego m.in. w malarskiej twórczości Franciszka Smuglewicza, relikwie miał podarować benedyktynom w 1006 r. św. Emeryk, królewicz węgierski, syn św. Stefana. Przekazy historyczne zaś przekonują, że ofiarodawcą relikwii był książę Władysław Łokietek, który przekazał je klasztorowi na Łysej Górze w 1306 r.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Od tamtego wydarzenia klasztor stał się polską Ziemią Świętą. Sanktuarium świętokrzyskie było najważniejszym, narodowym sanktuarium Polski aż do dramatycznych wydarzeń związanych z potopem szwedzkim (1655-1660), po którym duchową stolicą Rzeczypospolitej stawała się coraz wyraźniej Jasna Góra. Na Święty Krzyż pielgrzymowali królowie (tzw. schodami królewskimi od strony Nowej Słupi wchodził na szczyt Władysław Jagiełło przed zwycięską bitwą pod Grunwaldem) i książęta, hierarchowie Kościoła i wierni świeccy. Do dziś klasztor zachwyca swoją surowością, a barokowo-klasycystyczny kościół urzeka pięknem prostoty.
Ojcowie Oblaci Maryi Niepokalanej, którzy od 1936 r. opiekują się tym świętym miejscem, zabiegają o to, żeby każdy turysta, wędrujący szlakami Gór Świętokrzyskich, stał się pielgrzymem i – przechodząc przez Święty Krzyż – mógł doświadczyć przejścia przez tajemnicę Męki Chrystusa.
Jednym z dziewięciu dni w ciągu roku, kiedy wierni mogą zyskać odpust zupełny za modlitwę w bazylice na Świętym Krzyżu, jest pierwsza niedziela lipca, czyli święto Krwi Przenajdroższej. Adorując Krzyż Chrystusa, wierni oddają cześć Krwi, która w Wielki Piątek wsiąkała w krzyż na Kalwarii. Wiele osób doświadcza tu duchowej przemiany lub uzdrowienia i w ten sposób ciągle aktualizuje się starotestamentalne proroctwo o cierpiącym Chrystusie, w Którego krwawiących ranach jest nasze uzdrowienie (por. Iz 53,5).
