Dwa tygodnie przed watykańskim spotkaniem odbyła się w Rzymie międzynarodowa konferencja zatytułowana „Wartości europejskie dzisiaj”. Jej celem była refleksja nad przyszłością Europy w kontekście aksjologicznym, ponieważ odnowiona Unia Europejska powinna być wspólnotą cywilizacyjną o zdefiniowanych korzeniach tożsamościowych i fundamentach aksjologicznych. Konferencję zorganizował ambasador Rzeczypospolitej Polskiej przy Stolicy Apostolskiej Janusz Kotański przy współpracy z innymi europejskimi ambasadorami. Spotkanie odbyło się 12 października br. na Papieskim Uniwersytecie Świętego Krzyża.

Gości powitali organizator konferencji Janusz Kotański oraz rektor uniwersytetu ks. prof. Luis Navarro. Ambasador w swoim przemówieniu podkreślił, że celem spotkania prelegentów reprezentujących różne kraje i różne dyscypliny nauki jest „zastanowić się nad wymiarem aksjologicznym jako ważnym komponentem kondycji Starego Kontynentu”, ponieważ jest to temat „szczególnie aktualny w momencie przełomu, w którym znajduje się Europa”. Tematem refleksji – według Kotańskiego – miała być też sprawa dotrzymania wierności ideałom tzw. ojców założycieli wspólnoty europejskiej: Konrada Adenauera, Alcide de Gasperiego, Jeana Monneta i Roberta Schumana, którzy „chcieli przede wszystkim Europy opartej na wartościach chrześcijańskich, a dzięki temu wolnej od wojen i przemocy”.

Ambasador Kotański zadał konkretne pytania, na które uczestnicy konferencji starali się odpowiedzieć:

– Czy wartości europejskie to pojęcie ostre, czy dowolnie definiowane?

– Czy istnieje katalog wartości wspólnych dla mieszkańców Europy?

– Czy są to wartości uniwersalne?

– Czy wartości te są powszechnie obowiązujące i respektowane?

– Jaką rolę odgrywają media w lansowaniu lub zwalczaniu określonych idei i wartości?

– Jak zjawisko migracji wpływa na respektowanie zasad, które legły u podstaw europejskiej wspólnoty i integracji?

– Czy zderzenie wartości europejskich z wartościami innych cywilizacji jest zagrożeniem dla naszej tożsamości, czy przeciwnie – może wpływać wzbogacająco na duchowe oblicze naszego kontynentu?

– Jaki depozyt w sferze idei i ducha przekażemy następnym pokoleniom?

– Czy nasza cywilizacja judeochrześcijańska, oparta na greckiej filozofii i rzymskim prawie, ma przed sobą przyszłość?

Podczas konferencji wykłady wygłosili szczególni goście: abp Paul Richard Gallagher z watykańskiego Sekretariatu Stanu – sekretarz ds. relacji z państwami, kard. Peter Kodwo Appiah Turkson – prefekt Dykasterii ds. Integralnego Rozwoju Człowieka oraz min. Krzysztof Szczerski – szef gabinetu prezydenta RP Andrzeja Dudy. Odbyły się też 4 panele poświęcone tematom związanym z wartościami europejskimi.

Najpierw dyskutowano nad „wartościami europejskimi w minionych wiekach i ich ewolucji”; moderatorem był ambasador Kotański, a głos zabrali ks. prof. Carlo Pioppi – historyk Kościoła oraz ks. dr hab. Waldemar Cisło – profesor Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, przewodniczący polskiej sekcji Papieskiego Stowarzyszenia Pomoc Kościołowi w Potrzebie.

O „wartościach w systemie prawa, w filozofii i polityce” mówili ambasador Republiki Słowenii przy Stolicy Apostolskiej Tomaž Kunstelj i ks. prof. Piotr Mazurkiewicz.

Moderatorem panelu o „wartościach w świecie kultury i mediach” był ambasador Republiki Słowackiej przy Stolicy Apostolskiej Peter Sopko, a głos zabrali Włosi: dawny ambasador Włoch przy Stolicy Apostolskiej Daniele Mancini oraz 2 dziennikarzy: Marcello Veneziani i Andrea Tornielli.

Ostatni panel poświęcony był „perspektywom Europy”. Dyskusję koordynował ambasador Republiki Czeskiej przy Stolicy Apostolskiej Pavel Vošalík, a wzięli w niej udział min. Jan Parys – szef gabinetu politycznego polskiego ministra spraw zagranicznych Witolda Waszczykowskiego oraz José Miguel Serrano Ruiz-Calderón – profesor filozofii prawa na Uniwersytecie Complutense w Madrycie.

Dyskusję podsumował ambasador UE przy Stolicy Apostolskiej Jan Tombiński.

Konferencja nt. wartości europejskich była ważną międzynarodową inicjatywą, mającą na celu pogłębioną refleksję nad stanem naszego kontynentu w czasach decydujących o jego przyszłości. Dokumentacja konferencji będzie umieszczona w publikacji dostępnej w Internecie.